ister indir ister burdan oku!!
indirmek için tıkla;
element ve bileşikler konu.doc
okumak için;
Ders FEN ve TEKNOLOJİ Konu-2: ELEMENT VE BİLEŞİKLER
Sınıf 6 Önerilen Süre: 8 ders saati
Üniteı ÜNİTE-3: : MADDENİN TANECİKLİ YAPISI
Öğrenme ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM
Kazanımlar: Maddelerin özellikleriyle tanecikli yapısı arasında ilişki kurmak bakımından öğrenciler;
2.1-Maddelerin farklı olmasından yola çıkarak atomların da farklı olabileceği sonucuna ulaşır (BSB-9).
2.2-Aynı cins atomlardan oluşmuş maddeleri “element” şeklinde adlandırır.
2.3-Bileşik modelleri üzerinde farklı element atomlarını ayırt eder (BSB-30).
2.4-Farklı atomlar içeren saf maddeleri “bileşik” olarak adlandırır.
2.5-Basit model veya resimler üzerinde molekülleri gösterir.
2.6-Basit molekül modelleri yapar (BSB-2

.
2.7-Her molekülde belirli sayıda atom bulunduğu çıkarımını yapar.
2.8-Model üzerinde molekül içeren ve içermeyen maddeleri birbirinden ayırt eder (BSB-30).
Sınırlamalar:
[ 2.1; 2.2 Burada hidrojen, oksijen, karbon ve iyot sadece adları ile tanıtılacaktır. Model atomlar farklı renk ve büyüklükte seçilebilir (hidrojen en küçük, iyot en büyük&hellip

. Farklı elementlerin adları ve sembolleri verilmeyecek, element kavramı sadece model üzerinde sezdirilecektir. Bu konudaki ayrıntılı bilgi 7.sınıf “Maddenin Yapısı ve Özellikleri” ünitesine ertelenecektir.
2.3; 2.8 Molekül modellerinde bağ açıları gerçeğe uygun gösterilecek; üç boyutlu, CH4, NH3 gibi modellere girilmeyecektir.
Uyarılar:
[!] 2.3 Bileşiklerin sadece modelleri incelenecek; su, karbonmonoksit, karbondioksit, kükürtdioksit hariç, bileşik adları verilmeyecektir. Burada verilmek istenen fikir sadece bileşiklerde birden çok tip element (atom) bulunduğu ve bunların birbirine bağlı olduğudur.
[!] 2.3; 2.8 Öğrenci model üzerinde çalışırken hem bileşiklerin hem de elementlerin molekülleri olabileceğinin vurgulanması esastır. Molekülsüz bileşik ve element modelleri ile bu bilgi pekiştirilmelidir.
Ders içi ilişkilendirme:
??? Kavram yanılgıları

??
Ünite konusu Odağındaki Kavramlar Element- molekül- Bileşik
Güvenlik Önlemleri (Varsa)
Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve teknikleri Anlatım soru-cevap Buluş yoluyla öğrenme
Kullanılan Eğitim Teknolojileri-
Araç, Gereçler ve Kaynakça M.E.B 6.sınıf Fen ve teknoloji Öğrenci ders kitabı ve Öğrenci Çalışma Kitabı,etkinlik malzemeleri
Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri:
Konunun işlenişi) Öğrenciler neredeler?:
*Canlı ve cansız bütün maddelerin taneciklerden oluştuğunu, bu tanecikler arasında boşluk olduğunu ve bu taneciklere atom dendiğini bilmektedirler.
Öğrenciler nereye GELECEKLER?
* Öğrenciler bu konuda:
1-Aynı veya farklı atomların bir araya gelerek MOLEKÜLLERİ oluşturduğunu, bu moleküllere de tanecik dendiğini,
2-Çok sayıda taneciğin bir araya gelerek görünebilecek boyuta gelmesiyle element ve bileşiklerin oluştuğunu
3-Atomik ve moleküler yapıda olan elementleri ve moleküler yapıda bulunan-moleküler yapıda bulunmayan bileşikleri ayırt etmeyi öğreneceklerdir.
Ön Bilgileri Yoklama ve Merak uyandırma(ENGAGE):
*Anahtar kavramlar:
Element- molekül- Bileşik kavramları ile ilgili ne bildikleri sorulur, tartışılır ve bu kavramlara konu sonunda tekrar dönecekleri söylenir.
*Konuya Giriş: *syf98deki “Mutlu Son” adlı hikaye okunur.
“Demir parçasını oluşturan atomların hepsi birbiriyle aynı” açıklaması yapılır.
!!!!!Farklı maddeler farklı atomlardan oluşur açıklaması yapıldıktan sonra…
*Syf798deki resimler incelenir.

emir ve bakır cezvenin taneciklerin farklı olup olmadığı tartışılır
KEŞİF Aşaması (Explore):
SORU: Aynı maddeyi oluşturan tanecikler arasında fark var mı dır?
*Ders kitabı syf’95de 4.etkinlik”AYNI ATOMLAR TOPLANDIK” yapılır.
Araç-gereç: 3 paket aynı renk oyun hamuru
Önce şu açıklama yapılır:
“Bir maddenin modeli yapılırken ;model aslına tıpatıp benzemez,sadece onu temsil eden bir yapıya sahip olur.”
Etkinliğin Amacı

emir parmaklığın modeli oluşturularak elementin aynı atomlardan oluştuğunu ,element kavramını kullanmadan sezmelerini sağlamak.
Önerilen Etkinlik Süresi:10dak.
Etkinlik sonucu:.Demir parmaklık aynı çeşit atomlardan oluşur.
AÇIKLAMA Aşaması-1:
*
Maddenin bölünmesi zor, en küçük yapı taşına atom adı verilir.
Atom sözcüğü bölünemez (atomos) anlamına gelir
Fakat günümüzde atomun bölünebildiği kanıtlanmıştır.
Maddeler kendilerini oluşturan yapılara ayrıştırılabilme özelliklerine göre şöyle sınıflandırılabilrler:
1.saf maddeler:
A.ELEMENTLER
a.metal b.ametal c.yarı metaller d.soygazlar
B.BİLEŞİKLER
2.Saf olmayan maddeler.(Karışımlar):
A.HETEROJEN karışımlar.
a.Emülsiyon b.Süspansiyon c.aereosol
B.HOMOJEN karışımlar.
Çözeltiler
Saf maddeler
Her yerinde aynı özelliğe sahip olan maddelere saf madde denir.
Saf maddeler aynı cins atom ya da moleküllerden meydana gelir.
Elementler
*Aynı cins atomlardan meydana gelen maddeye denir. Örn:demir,bakır,altın,gümüş,oksijen…..vb
*Elementler fiziksel veya kimyasal yollarla daha basit maddelere ayrılmaz.
Genel olarak elementler kimyasal özelliklerine göre metal, ametal ve soy gazlar olmak üzere üçe ayrılır
*Elementlerin atomları TEK çeşittir.
*Farklı elementlerin atomları da farklı büyüklükte ve özelliktedir. örn:Bakırın atomları ile gümüşün atomları farklıdır.
Bir elementi oluşturan atomların hepsi aynı yapıdadır.Yani Elementlerin atomları TEK çeşittir.
*Syf 99 okunur.
SORU: Demir parmaklığı oluşturan tanecikler ile bakır cezveyi oluşturan tanecikler arasında fark var mı dır?
*Ders kitabı syf’100de 5.etkinlik ”Atom Aynı,Madde Aynı” yapılır.
Araç-gereç: 2 adet farklı renkte oyun hamuru
Önce şu açıklama yapılır:
“Bir maddenin modeli yapılırken ;model aslına tıpatıp benzemez,sadece onu temsil eder bir yapıya sahip olur.”
Etkinlğin Amacı:.Demir elementini oluşturan atomların,bakır elementini oluşturan atomlardan farklı olduğunu sezmelerini sağlamaktır.
Önerilen Etkinlik Süresi:10dak.
Etkinlik sonucu:.Farklı maddelerin atom yapıları da farklıdır.
*syf100daki resimler inceletilir. “Model üzerinde atom ve elementi gösteriniz!”
*syf98 e geri dönülür ve burada boşluklara gelecek resimler için:
* Çalışma kitabı 10.etkinlik “Soru İşaretini Kaldıralım,Yerini Dolduralım” yapılır.
Bu etkinlikte farklı tanecikler farklı renklerle gösterilmelidir.
*syf100deki kiraz ve kestane resimlerine dikkat çekilir, yandaki metin okunur.
*Ders kitabı syf101de 6.etkinlik ”ATOM KÜMELERİ ” yapılır.(gruplara ev ödevi olarak verilir.)
Araç-gereç:
Etkinliğin Amacı:.Aynı çeşitte atomların bir araya gelerek atom kümelerini oluşturduğu ve bu atom kümelerinin de bir araya gelerek elementi oluşturduğunu fark etmeleri.
Önerilen Etkinlik Süresi:20dak.
Etkinlik sonucu:
Hidrojen(H), Oksijen(O) ve İyot(I) elementlerini oluşturan atomlar kümeler halinde bulunur. İşte aynı ya da farklı çeşit atomların bir araya gelerek oluşturdukları bu atom kümelerine MOLEKÜL denilir.
Bazı elementlerin en küçük taneciği ATOM iken,
bazı elementlerin en küçük taneciği MOLEKÜL dür.
Atom ve molekül maddelerin tüm özelliklerini taşıyan en küçük birimlerdir.
Molekül yapısı her zaman aynı çeşit atomlardan oluşmaz ,farklı çeşit atomlardan da oluşabilir.
* Çalışma kitabı 11.etkinlik “Hangi Atomlar Elemente Ait? ” yapılır.
*Syf102de “Hidrojen ile iyodun arkadaşlığı” adlı okuma parçası okutulur.(bileşik kavramı sezinlemesi için)
*Ders kitabı syf102de 7.etkinlik”Atom Kümesinin farklı Atomları ” yapılır.
Araç-gereç:Farklı renklerde oyun hamurları ve bir paket kürdan.
Etkinliğin Amacı:Oyun hamurlarından oluşturdukları birbirinden farklı küreleri belirli bir kurala bağlı olmaksızın (farklı sayıda ve farklı çeşitte) bir araya getirerek moleküllerin çeşitliliğini fark etmelerini sağlamaktır.
Önerilen Etkinlik Süresi:15dak.
Öneri: Öğrenciler renk farkı özelliği dışında büyüklük farkını da kullanarak hamurlardan oluşturdukları farklı atomları birleştirerek kümeler yapabilir.
Etkinlik sonucu:.Aynı ya da farklı çeşit atom bir araya gelerek oluşturdukları atom kümelerine MOLEKÜL denir.
*Syf 102 deki SU ve İYOT molekülleri modelleri incelenir:İyot molekülünde aynı çeşit atomlar olduğu, su molekülünde ise hem aynı hem farklı çeşit atom olduğu cevabını alabilecek soru sorulur.
Moleküller bazen aynı çeşit bazen ise farklı çeşit atomlardan oluşabiliyordu.Moleküllerin içerdiği atom sayıları da onları sınıflamamızı sağlar.
-BASİT Yapılı Molekül: Az sayıda atom içeren moleküllere denir. Örn: Su, iyot, hidrojen ve oksijen molekülleri
-KARMAŞIK Yapılı Molekül: Çok sayıda atom içeren moleküllere denir. Örn: Hücrede bulunan karbonhidrat, yağ ve proteinler. Bir molekül ikiadt atomdan oluşabileceği gibi 500 adet atomdan da oluşabilir.
GENİŞLETME Aşaması :
*Ders kitabı syf’103de 8.etkinlik ”MOLEKÜL MODELLERİ”
Araç-Gereç: farklı renklerde oyun hamurları, bir paket kürdan, molekül modellerinin gösterildiği kartlar.
Etkinlik amacı: Öğrencilerin kartlarda verilen molekül modellerini yaparak Aynı ve Farklı çeşit atomları fark etmeleri
Önerilen Etkinlik Süresi:15dak.
Etkinlik sonucu:
*Çalışma kitabı 12.etkinlik “DONDURMACI”
*öğretmen kılavuz kitap syf104deki “MOTA gezegeni” okunur.
AÇIKLAMA Aşaması-2:
BİLEŞİKLER
İki veya daha çok çeşit element atomlarının özelliklerini kaybederek oluşturdukları, yeni özellikleri olan saf maddelere denir.
Atomlar bileşikleri oluşturmak üzere bir araya gelirken kendi özelliklerini kaybedip yepyeni özellikler kazanırlar. örn:su
Bileşikler kendilerini oluşturan maddelerden tamamen farklı özelliklere sahiptirler. Örn:su yanıcı değildir.
Bileşikler moleküllerden oluşan saf maddelerdir.
Bir bileşiği oluşturan moleküllerin her biri aynı çeşitte ve sayıda atomlardan oluşur.
Örn: Her bir su molekülü bir oksijen ve iki hidrojen atomundan oluşur.
*Syf104 okunup incelenir.
*Syf105 deki resimler incelenir ve bu resimleri ELEMENT – BİLEŞİK ve Molekül – Atom olarak sınıflamaları istenir. Ve bu sınıflamayı neye göre yaptıkları sorulur.
NOT: Maddeleri sınıflamanın başka açıdan bir şekli de şu dur:
Moleküler yapıda madde: Madde moleküllerden oluşuyorsa denir.
Atomik yapıda madde: Madde atomlardan oluşmuş ise denir.
*Çalışma kitabı 13..etkinlik “ Şekillerle bak kutuları doldur.”
*syf105 deki 9.etkinlik: “Her madde de molekül var mı ?”
Araç-Gereç: farklı renklerde oyun hamurları,bir paket kürdan,molekül modellerinin gösterildiği kartlar.
Etkinlik amacı:Bileşiği sadece Moleküller oluşturmaz fikrine ulaşabilmek.
Önerilen Etkinlik Süresi:15dak.
*Verilen bileşik modelleri moleküler yapıda olan ve olmayan şeklide sınıflandırmaları istenir.
*sırasıyla kartlarda karbondioksit su tuz ve şeker bileşikleri var.
*Tuz ait modelde molekül yapısının olmadığına dikkat çekilir.
*Molekül içeren modeller kaç tane atom içeriyor?
*Molekül içermeyen modelde ise atomlar sayılamayacak kadar çoktur.
Etkinlik sonucu:
*Syf106 daki şekiller incelenir.
Suya ve şekere ait kaç adet molekül vardır? Bu moleküller kaç adet atomdan oluşur.
Her bir şeker molekülü24, her bir su molekülü 3 atomdan oluşur.
Bazı bileşikler moleküler yapıya sahip iken bazı bileşikler sahip değildir.
Örn: TUZ molekül kümelerinden oluşmamıştır.
Bileşik atom yığınlarından oluşmuş ise moleküler yapıda olamaz.
*Syf106 deki metin okutulur.
*Çalışma kitabı 14.etkinlik “ Yolumuzdaki bileşikleri toplayalım?”
*syf 106 deki Kavram haritası incelenip benzeri çizilir.
*syf107 incelenir ve okunur.
*Çalışma kitabı 15.etkinlik “Tanecikleri Ayırt Edelim?”
DEĞERLENDİRME Aşaması :
-syf 107 deki kendimizi değerlendirelim soruları
-3.konunun 10. ve 11. etkinlikleri için malzemeler için görev dağılımı